Poczet Dydaktyków Chemii

Dr hab. Krystyna Borecka, prof. UO urodzona  04.03.1949r. Od najmłodszych lat związana z ziemią opolską, tu ukończyła szkołę podstawową, liceum oraz nadano jej tytuł magistra chemii. Po ukończenia studiów zatrudniona została w Pracowni Dydaktyki Chemii (kierowanej przez dr Marię Paściak, następnie – dr Magdalenę Konieczną) prowadząc zajęcia z chemii ogólnej i nieorganicznej oraz dydaktyki chemii na kierunku Chemia. W czasie studiów doktoranckich odbyła staż naukowo-dydaktyczny w Instytucie Chemii Ogólnej i Nieorganicznej PW (kierowanej przez długoletniego dziekana Wydziału Chemii – prof. Andrzeja Górskiego), a w latach 1987-89 oraz w 1993r – zaoczny staż habilitacyjny 
w Katedrze Metodyki Chemii Uniwersytetu im. A. Hercena w Sankt-Petersburgu. W roku 1990-91 objęła stanowisko z-cy dyrektora Instytutu Ochrony Środowiska, gdzie przyczyniła się do wprowadzenia studiów magisterskich na kierunku Ochrona Środowiska. Ściśle związana z działalnością dydaktyczną na Uniwersytecie Opolskim w latach 1996-2002 pełniła funkcję prorektora ds. dydaktyki, inicjując szereg działań stymulujących jakość kształcenia w UO (m.in. wdrażając system ECTS oraz system wewnętrznej oceny jakości kształcenia i ustanawiając „Nagrodę Quality” za szczególne osiągnięcia dydaktyczne), a także czynnie uczestnicząc w tworzeniu podstaw i początkach działalności Uniwersyteckiej Komisji Akredytacyjnej. Od 2004 roku kieruje pracownią Edukacji Środowiskowej w Katedrze Ochrony Powierzchni Ziemi, a od 2006 – pracuje dodatkowo w częstochowskiej Wyższej Szkole Zarządzania, gdzie realizuje zajęcia z biomedycznych podstaw rozwoju człowieka i dydaktyki szczegółowej przedmiotów przyrodniczych na Studiach Podyplomowych, w ramach „unijnego” projektu „ Nauczyciel przedmiotów zawodowych”. Wypromowała  500 magistrantów i dyplomantów oraz 3. doktorów, a także uczestniczyła  jako recenzent  w 9 przewodach doktorskich z zakresu dydaktyki chemii. Jest stałym recenzentem szkolnych podręczników do chemii, zgłaszanych do nagrody Prezesa Polskiej Akademii Umiejętności oraz różnych opracowań metodycznych, publikowanych w wydawnictwach krajowych i uczelnianych.

Głównym zainteresowaniem Pani Profesor jest problematyka pedagogiczno-psychologicznej, związanej z organizacją kształcenia chemicznego i środowiskowego oraz z funkcjonowaniem aparatu poznawczego człowieka, oraz typowe zagadnienia dotyczące chemii ogólnej i dydaktyki chemii. Dzięki pasji Pani Profesor możemy dzisiaj podziwiać dorobek naukowy, który obejmuje 80 tytułów publikacji oraz 9 opracowań książkowych m.in. Samodzielne pisanie równań reakcji chemicznych, WSP Opole, 1981, Analogie grupowe i okresowe na przykładzie reakcji rozkładu termicznego wybranych soli, w: Budowa substancji i reakcje chemiczne pod red. S. Wajdy, Uniw. Wrocławski 1983, Rozważania o układzie okresowym, Wiad. Chem. 1984 (38) 751 i wiele wiele więcej.

Profesor Borecka inteligenta, bystra kobieta w zakresie dydaktyki wskazała różne zastosowania szkolnego eksperymentu chemicznego do rozwiązywania zadań problemowych o treści chemicznej, wykazała przewagi analogii w mechanizmach termicznego rozkładu soli 
z pierwiastkami należącymi do tego samego okresu (a nie grupy) układu periodycznego oraz możliwości poszerzenia jego cech interpretacyjnych, drogą klasyfikacji morfologicznej pierwiastków. Ponadto wykazała konieczności stosowania w ogólnym kształceniu chemicznym oprócz klasycznego wyjaśnienia dedukcyjnego, także metody indukcyjnej, a nawet eliminacyjnej (ze względu na swoistość metodologiczną chemii).

Ważniejsze publikacje Borecka Krystyna

  1. Borecka K. 1994. Organizacja procesu kształcenia (w:) Dydaktyka chemii (praca zbiorowa), Wyd. UAM Poznań, 169-212
  2. Borecka K. 1994. O nauczaniu chemii ogólnej w kształceniu nauczycieli chemii. Chemia w szkole 1(201), 31-36 oraz Chemia w szkole 2(202), 90-96
  3. Borecka K., Frankowicz M., 1995. Teaching chemistry at polish universities: „state of the art” and perspectives (w:) Quality revier in higher education (praca zbiorowa), Wyd. UW Warszawa, 217-223
  4. Borecka K. 1996. Teraźniejszość i perspektywy ochrony środowiska człowieka (w:) Ochrona środowiska na uniwersyteckich studiach przyrodniczych, praca pod red. K. Boreckiej, Wyd. UO, Opole, 11-20
  5. Borecka K. 1996. Ekologizacja gospodarki i ekonomizacja środowiska w świetle podstawowych interakcji człowieka z otoczeniem (w:) Chemia i Inżynieria Ekologiczna T. 3 (4), 501–507
  6. Borecka K. 1997. Zastosowanie współczesnej wiedzy chemicznej do interpretacji podstawowych zagadnień środowiskowych (w:) Chemia i Prace Naukowe (praca zbiorowa), Wyd. WSP Częstochowa, 9–22
  7. Borecka K., Szewczyk J. 1998. Główne aspekty kształtowania postaw społeczeństwa wobec problemów środowiskowych (w:) Edukacja środowiskowa (praca zbiorowa), Wyd. WOM Opole, 26–29
  8. Borecka K., Borecki J. 2000. Naukowe podstawy badań relacji „środowisko przyrodnicze – system gospodarowania” (w:) Problemy ekologizacji rozwoju społeczno – gospodarczego (praca zbiorowa), Wyd. UO Opole, 6-13
  9. Borecka K. 2002. Psycho-pedagogiczne aspekty procesu kształcenia i samokształcenia (w:) Dydaktyka chemii (praca zbiorowa), Wyd. UAM Poznań, 192-243
  10. Borecka K., Borecki J., Brożonowicz A. 2005. Metodologiczne aspekty inwentaryzacji i rejestrów emisji, II Kongres Inżynierii Środowiska materiały, tom 2, Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska PAN, vol. 33, 315-321
  11. Czerniawska-Kusza I., Kusza G., Borecka K. 2007. The traid approach for assessment of industrial contamination in freshwater sediments, Opole Region, Poland. (In) Proceeding of SECOTOX Conference and the International Conference on Enironmental Management Engineering, Plannning and Economics (ed. Kungolos A., Aravosss K., Karagaianidis, Samaras P., 96-100
  12. Borecka K., Gołąbek E., Tukiendorf A. 2007. The prognosis of trunk increment and health state of the oldest representatives of dendroflora. (In) Proceeding of SECOTOX Conference and the International Conference on Environmental Management Engineering, Plannning and Economics (ed. Kungolos A., Aravosss K., Karagaianidis, Samaras P., 539-544

opracowała Magdalena Jarzębak