Zygmunt Szeller (1881–1944 Warszawa), inżynier chemik, pedagog. Był synem warszawskiego stomatologa niemieckiego pochodzenia, Aleksandra Schellera, sam używał spolszczonej wersji nazwiska. Od czasu młodości zaangażowany w działalność społeczną i polityczną. Był m.in. członkiem samokształceniowych kółek uczniowskich (w 1900 r. znalazł się w grupie delegatów aresztowanych przez żandarmerię rosyjską podczas nielegalnego zjazdu tychże kółek), należał do SDKPiL. W 1916 r. został aresztowany i osadzony przez okupacyjne władze niemieckie w obozie w Celle (Dolna Saksonia). W latach 1920–1927 związany zawodowo ze Szkołą Główną Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. W latach 20. i 30. XX w. pracował jako nauczyciel chemii w gimnazjach Zboru Ewangelicko-Augsburskiego – męskim im. Mikołaja Reja i żeńskim im. Anny Wazówny oraz w Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego w Warszawie. Pisał również podręczniki dla szkół średnich. Amatorsko zajmował się projektowaniem artystycznym. Był m.in. twórcą pieczęci herbowej Warszawy używanej przez władze miejskie w latach 1915–1926.

W 1921 r. Zygmunt Szeller podarował do MNW zbiór „reprodukcyi fotograficznych i fotochemicznych z arcydzieł sztuki wszechświatowej”. Kolekcję zapisano na 1454 numerach inwentarzowych. Pierwszą część zespołu stanowią plansze z reprodukcjami fotomechanicznymi z dwóch niemieckich wydawnictw albumowych z przełomu XIX i XX w.: Das Museum. Eine Anleitung zum Genuss der Werke bildender Kunst (wyd. Wilhelm Spemann, Berlin-Stuttgart 1896–1911) oraz Der Stil in den bildenden Künsten und Gewerben aller Zeiten (wyd. Georg Hirth, München 1898–1902). Druga część kolekcji składa się z blisko 700 oryginalnych odbitek fotograficznych, w większości z lat 90. XIX w. i pierwszej dekady XX w. Fotografie prezentują wybitne dzieła rzeźby i malarstwa wszystkich epok (od starożytności po wiek XIX) z najważniejszych muzeów i galerii Europy oraz – w dużo mniejszym wyborze – zabytki architektoniczne miast europejskich, głównie włoskich, niemieckich i belgijskich. Gros zgromadzonych przez Szellera odbitek pochodzi z serii wydawanych przez wielkie koncerny fotograficzno-wydawnicze. W zbiorze reprezentowane są firmy: Fratelli Alinari z Florencji, Anderson z Rzymu, Giorgio Sommer z Neapolu, F. Hanfstaengl Verlag z Monachium, Rudolph Tamme z Drezna, Neurdein Frères z Paryża. Sztuki polskiej dotyczy niewielka grupa fotografii, w której wyróżnia się zwarty zespół widoków klasztorów cystersów w Wąchocku i Sulejowie oraz ruin zamku w Ogrodzieńcu.

opracowanie Anna Masłowska

Fotografie z kolekcji Zygmunta Szellera (1881-1944) - wybór

http://cyfrowe.mnw.art.pl/dmuseion/collectiondescription?dirids=87