Profesor Jan Harabaszewski urodził się w Radomiu w 1875 r. Studia ukończył na Politechnice Ryskiej. Był absolwentem Wydziału Chemii Technicznej Szkoły Politechnicznej we Lwowie. Pracował jako nauczyciel chemii w Gimnazjum im. T. Czackiego w Warszawie oraz jako adiunkt Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. W okresie międzywojennym zorganizował i kierował Pracownią Dydaktyczną Chemii przy Muzeum Oświaty, która opracowała wytyczne dla szkolnego laboratorium chemicznego. Założył i w latach 1924-26 był pierwszym przewodniczącym Sekcji Dydaktycznej Polskiego Towarzystwa Chemicznego, która wydała spis i metodykę doświadczeń uczniowskich i demonstracji nauczyciela, uzgodnione z programem. Utworzył dla nauczycieli Ogniska Metodyczne, których był organizatorem i kierownikiem.
Prof. Harabaszewski położył duże zasługi na polu dydaktyki i metodyki nauczania chemii w szkole ogólnokształcącej w Polsce jako jeden z naszych największych dydaktyków tego przedmiotu okresu międzywojennego. Jego przewodnim celem było nauczanie chemii poprzez eksperyment uczniowski. Uważał, że chemia jest najlepszą szkołą myślenia indukcyjnego i rozwija osobowość ucznia. Bezsprzeczną zasługą Harabaszewskiego było systematyczne i całościowe opracowanie dydaktyki chemii i oparcie jej na najnowszych osiągnięciach pedagogiki i psychologii. Wyszedł on z założeń filozoficzno-historycznych i zbudował system, który w okresie międzywojennym stanowił główną podstawę nauczania chemii. W rozwoju dydaktyki chemii metoda eksperymentalno-indukcyjna opracowana i wprowadzona do szkół przez Harabaszewskiego odegrała ważną rolę. Z czasem przekształciła się ona w metodę nauczania problemowego w zespołach dających lepsze wyniki dydaktyczne.
Wydał szereg prac metodycznych z dziedziny chemii. Jakie powinno być nauczanie chemii określił w swej Metodyce chemii (1932). W książce tej podkreślił, że z form nauczania za najważniejszą uważa formę laboratoryjną. Rolę chemii jako przedmiotu nauczania w szkole średniej oraz rolę chemii w ogólnym wykształceniu wyjaśnia w Dydaktyce chemii, drukowanej w Encyklopedii Wychowania (1936). Realizując swe idee dydaktyczne w zakresie nauczania chemii Harabaszewski opublikował pierwszy zestaw eksperymentów chemicznych dla szkoły polskiej pt. Ćwiczenia laboratoryjne z chemii dla gimnazjum wyższego (Warszawa 1922) oraz pracę pt. Chemia przemysłowa nieorganiczna (Warszawa 1922). Ponadto przetłumaczył podręcznik W. Ramsaya: Chemia nowoczesna, część teoretyczna (Warszawa 1913). Wydał także książkę pt. Woda ( Poznań 1928).
Prof. Jan Harabaszewski zmarł 24marca 1943 r.
W roku 1990 na wniosek dr N. Skinder Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Chemicznego ustanowił Medal im. Jana Harabaszewskiego. Medal ten przyznaje się za wybitne osiągnięcia naukowe w zakresie dydaktyki chemii lub za wybitną działalność z zakresu praktyki dydaktyki chemii, a także, w szczególnych przypadkach, za prace popularyzatorskie i organizacyjne w tym zakresie. Na brązowym medalu wybita jest podobizna Jana Harabaszewskiego z datami jego urodzin i śmierci, a na drugiej stronie umieszczony jest napis „Polskie Towarzystwo Chemiczne” i nazwisko osoby, której Medal ten przyznano. Do medalu dołączony jest dyplom. Do tej pory tym medalem wyróżniono 22 osoby.
Medal im. Jana Harabaszewskiego.
Opracowała: Paulina Błoniarz
Kraków 29.03.2007