Poczet Dydaktyków Chemii

Dr Magdalena Konieczna - urodzona 5 maja 1927 r. w Szczygłowicach (woj. śląskie), po ukończeniu rybnickiego liceum i studiów chemicznych w Uniwersytecie Warszawskim, przepracowała w szkolnictwie łącznie 42 lata. Od 1953 r. mieszkanka Opola, długoletni nauczyciel chemii w III LO i kierownik Sekcji Chemii Wojewódzkiego Ośrodka Metodycznego w tym mieście, w latach 1973-1992 pracownik naukowy Wyższej Szkoły Pedagogicznej (obecnego UO), znany i ceniony dydaktyk chemii.

 Jest laureatką Medalu Jana Harabaszewskiego z 2003 r. Była zawsze pogodna, skromna, uczynna i koleżeńska, a przy tym punktualna i zdyscyplinowana, krytyczna tam gdzie należało bronić prawdy, a jednocześnie wyrozumiała dla ludzkich ułomności, miała czas na wszystko i dla wszystkich. Te cechy osobowości, a także wielka wiedza i talent pedagogiczny umożliwiały mistrzowskie łączenia pasji zawodowej z działalnością naukowo-badawczą, co zaowocowało nadaniem Jej w 1997 roku przez  Radę Wydziału Matematyczno-Fizyczno-Chemicznego Uniwersytetu Wrocławskiego stopnia doktora nauk chemicznych. Od początku wypełniania swej nauczycielskiej misji dr Magalena Konieczna uważała, że „proces nauczania chemii powinien być podobny do rozwiązywania zadań w nauce”, przez co w kręgu Jej zainteresowań ważne miejsce zajmowała, od zawsze, metodologia eksperymentu chemicznego i nauczanie problemowe. Dzięki temu oraz niestrudzonej pracy i dociekliwości badawczej Laureatka znalazła się w gronie najwybitniejszych znawców zagadnień z tej dziedziny, mając w dorobku publikacyjnym wiele opracowań na temat teoretycznych i praktycznych aspektów szkolnego „eksperymentowania” w poznaniu chemii. Swoimi przemyśleniami i bogatym doświadczeniem praktycznym dzieliła się także w bezpośrednich kontaktach z początkującymi nauczycielami. Szczególnym ewenemantem było Jej minilabolatorium, z którym jeździła własnym samochodem do nauczycieli odległych, wiejskich szkół podstawowych, żeby uczyć ich praktycznego wykonywania doświadczeń chemicznych i zachęcić do nauczania tego niełatwego przedmiotu. Podczas 20 lat pracy w szkole wprowadzała na lekcjach różne, pojawiające się kolejno tzw. nowoczesne metody nauczania, poczynając od pracy laboratoryjnej uczniów tzw. równych frontem, poprzez pracę z filmem i problemowe nauczanie do różnych metod kontroli i testowania włącznie. Równie ważny obszar nauczycielskiej i naukowo-badawczej działalności dr Koniecznej dotyczył poszukiwań optymalnego doboru i układu treści kształcenia chemicznego oraz planowania i konstrukcji testów pomiaru osiągnięć uczniów na różnych poziomach edukacji chemicznej. Wymiernym efektem tej działalności ( poza licznymi publikacjami i kilkoma zbiorami testów dydaktycznych) było 45 prac magisterskich przygotowanych pod Jej kierunkiem o tematyce skoncentrowanej wokół opracowanego przez Nią programu nauczania chemii w szkole 10-letniej, propozycji podręcznika do kl. VIII, empirycznej weryfikacji jego poszczególnych działów oraz analiz ówczesnych podręczników chemii dla ucznia w różnych typach szkół. Istotny wkład dr Konieczna wniosła także do badań integracji nauczania z wychowaniem na lekcjach chemii oraz unowocześnienia kształcenia przyszłych nauczycieli chemii, realizowanych we współpracy z różnymi ośrodkami akademickimi w kraju i za granicą, w tym: z Zakładami Dydaktyki Chemii UWr, UMCS w Lublinie, WSP i UJ w Krakowie, Pedagogicznej Fakulty w Hradec Kralove i Pedagogische Hochschule w Güstrow, a także z Pracownią Badań Wyników Nauczania w warszawskim Instytucie Pedagogiki. Do bliskich współpracowników i serdecznych przyjaciół Laureatki należeli m.in. tacy wybitni dydaktycy chemii jak: dr A. Bogdańska, dr Z. Matysik, dr L. Nędzyński czy dr K. Czupiał, a z zagranicy- doc. J. Ziemann (była NRD) i prof.. J. Hellberg (była CSRS).W okresie swej aktywności zawodowej dr Magdalena Konieczna umiejętnie łączyła pasję pedagogiczną i naukowo-badawczą z działalnością organizacyjną i społeczną, z zaangażowaniem uczestnicząc w pracach wielu Komisji i Komitetów oraz pełniąc różne funkcje administracyjne m.in. pełnomocnika ds. dydaktyki a później zastępcy dyrektora Instytutu Chemii opolskiego WSP, gdzie przepracowała( podobnie jak w liceum) niemal 20 lat, będąc zatrudniona w nim od przejścia na emeryturę w 1983 r. do 1992 r. na etacie adiunkta w niepełnym wymiarze godzin. Okres ten był bardzo owocny dla Jej pisarstwa naukowego, bowiem opublikowała wówczas 2 autorskie i 8 współautorskich prac zwartych, wydanych przez WSiP, Wyd. WSP w Opolu oraz wydawnictwa uczelniane w Hradec Kralove i Güstrow. Za swoją pracowitość, dociekliwość badawczą, wybitne osiągnięcia i sukcesy pedagogiczne dr Magdalena Konieczna Odebrała wiele prestiżowych nagród i odznaczeń, w tym Krzyż Kawalerski OOP i Medal Komisji Edukacji Naukowej.

Ważniejsze publikacje w dorobku dr Magdaleny Koniecznej:

  1. Nauczanie chemii w kl. VII. Podręcznik dla nauczyciela, WSiP, Warszawa 1974.
  2. Seria testów osiągnięć uczniów z chemii ( dla wszystkich klas licealnych), Chemia-podręcznik testowania, WSiP, Warszawa 1978-1985.
  3. Zasady dydaktyczne w kształceniu chemicznym, WSiP, Warszawa 1991.
  4. Eksperymentalne rozwiązywanie zadań problemowych w chemii, WSiP, Warszawa 1992.
  5. Ćwiczenia laboratoryjne z dydaktyki chemii (cz. I, II A i B), Wyd. WSP Opole 1988-1993.
  6. 30 artykułów w Chemii w Szkole.