Poczet Dydaktyków Chemii

Romuald PiosikProfesor Romuald Piosikurodził się 8 października 1928 roku w Świeciu nad Wisłą. W okresie okupacji zmuszony był uczęszczać do niemieckiej szkoły. Po wojnie, w 1945 roku rozpoczął naukę w Gimnazjum w Świeciu, gdzie w 1948 r. zdał „małą maturę", po czym w 1950 roku ukończył Liceum Ogólnokształcące o profilu matematyczno-fizycznym. W latach 1950-1953 odbył nauczycielskie wyższe studia zawodowe na nowo powołanym kierunku chemii w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku. Po ukończeniu studiów, w 1953 roku, rozpoczął pracę w charakterze nauczyciela chemii i fizyki w Liceum Pedagogicznym w Gdańsku-Oliwie. W latach 1961-1963 ukończył uzupełniające studia magisterskie z chemii na WSP w Gdańsku i w 1963 roku podjął pracę w pierwszym w Polsce Zakładzie Metodyki Nauczania Chemii na WSP w Gdańsku, kierowanym przez docent Zofię Matysikową. W 1966 r. powrócił do pracy w szkole średniej, do IX Liceum Ogólnokształcącego w Gdańsku, gdzie pracował do 1976 roku. W tym okresie wypromował kilku laureatów Ogólnopolskiej Olimpiady Chemicznej, zdobył pierwszą nagrodę w ogólnopolskim konkursie Postępu Pedagogicznego, umiejętnie łącząc nauczycielską pracę dydaktyczno-wychowawczą z działalnością naukową. Od 1966 roku uczestniczył w seminarium doktoranckim prof. Cz. Kupisiewicza na Uniwersytecie Warszawskim, związanym tematycznie z nauczaniem programowanym. W tym też okresie opublikował wiele artykułów naukowych. W 1972 roku otworzył przewód doktorski na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Gdańskiego pod kierunkiem Prof. Zofii Matysikowej, broniąc w 1976 roku prace doktorską pt. „Opracowanie nowego modelu nauczania chemii w Liceum ogólnokształcącym", będącą jednocześnie pierwsza pracą doktorską z dydaktyki chemii na Wydziale Chemii. W tym samym czasie powrócił na uczelnię nie zrywając czynnego kontaktu z IX Liceum Ogólnokształcącym.Od 1976 roku był współtwórcą koncepcji, autorem programu, wreszcie lektorem-wykładowcą w Radiowo-Telewizyjnej Szkole Średniej i Telewizyjnym Technikum Rolniczym. Długoletnie doświadczenia w pracy nauczycielskiej oraz aktywna współpraca z telewizyjnym systemem kształcenia chemicznego zaowocowały badaniami naukowymi, sfinalizowanymi w 1989 roku kolokwium habilitacyjnym na Uniwersytecie w Greifswaldzie, na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym. Praca habilitacyjna, której opiekunem naukowym był profesor Günter Wegner miała tytuł: „Badanie efektywności nauczania chemii w systemie telewizyjnym" („Untersuchungen zur Gestaltung eines Chemie - Fernsehlehrgangs im Rahmen des Fernstudiums am Landwirtschaftstechnikum der VR Polen, unter besonderer Berücksichtigung der Fernsehsendungen"). Od maja 1989 do 1999 roku profesor Romuald Piosik pełnił obowiązki kierownika Zakładu Dydaktyki Chemii UG. Od 1992 roku jest profesorem UG i mimo przejścia w 1999 roku na emeryturę kontynuuje pracę naukową i dydaktyczną w niepełnym wymiarze etatowym na macierzystej uczelni utrzymując ścisły kontakt ze środowiskiem nauczycielskim.Dorobek naukowy profesora R. Piosika związany jest z poszukiwaniem nowych, efektywnych dydaktycznie metod kształcenia chemicznego oraz historią chemii na terenie Gdańska i w Polsce. Jest autorem metody projektów i nauczania modułowego. Opracował wiele ciekawych szkolnych doświadczeń z chemii środowiska. Przybliżył sylwetki i dorobek naukowy najwybitniejszych polskich i gdańskich chemików XIX i XX wieku w artykułach drukowanych w Polsce i w Niemczech. Od 1980 roku aktywnie współpracuje z niemieckimi dydaktykami chemii, odbył cykle wykładów na uniwersytetach w Bremie, Oldenburgu i Greifswaldzie. Łącznie profesor R. Piosik wydał ponad dwadzieścia książek, w tym podręczniki szkolne z chemii, zbiory doświadczeń chemicznych, podręczniki i skrypty z zakresu dydaktyki chemii; ponad siedemdziesiąt artykułów naukowych opublikowanych w czasopismach polskich i niemieckich; ponad sto komunikatów naukowych i posterów ogłaszanych na konferencjach krajowych i zagranicznych.Recenzował liczne podręczniki, prace naukowe, rozprawy doktorskie i habilitacyjne. Jest jedynym dydaktykiem chemii w Polsce, który uzyskał tytuł profesora uniwersytetu przechodząc wszelkie szczeble kariery zawodowej nauczyciela chemii, we wszystkich typach szkolnictwa. W środowisku nauczycielskim cieszy się niepodważalnym autorytetem, poważaniem i szacunkiem. Przygotował do pracy zawodowej tysiące absolwentów Wydziału Chemii UG. Przez wiele lat kierował Podyplomowym Studium Chemii na Wydziale Chemii UG. Jest rzeczoznawcą Ministra Edukacji Narodowej do oceny podręczników i środków dydaktycznych do nauczania chemii.Profesor R. Piosik jest aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Chemiczne­go: w latach 1992-1995 był przewodniczącym Oddziału Gdańskiego PTCh, stale współpracując z sekcją Dydaktyczną PTCh w okręgu gdańskim. Uczestniczył w pracach Ogólnopolskiej Komisji PTCh do spraw nagród za najlepsze prace magisterskie, był członkiem Komisji Rewizyjnej. W 1999 roku odznaczony został Honorową Odznaką PTCh. Należy do szeregu niemieckich towarzystw naukowych takich jak: GDCP*, czy GDCh**. Za wybitne osiągnięcia naukowe i dydaktyczne profesor Piosik był wielokrotnie nagradzany przez Ministra Oświaty i Wychowania (w 1975 r. nagrodą I stopnia), Ministra Edukacji Narodowej (w 1989 nagrodą II stopnia) i Rektora UG. Odznaczony został: Złotym Krzyżem Zasługi (1975), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1981), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1984), Medalem UG (1999) oraz Odznakami Honorowymi: Za Zasługi dla Gdańska (1971) i Zasłużonym Ziemi Gdańskiej (1976). Medal XXX olimpiady chemicznej za pięciu laureatów Olimpiady Chemicznej w latach 1968-1976, Medal Jana Harabaszewskiego 2002 za wybitne osiągnięcia w dziedzinie dydaktyki chemii (Zjazd PTCh, Kraków).Jest autorem i współautorem podręczników z chemii i dydaktyki chemii dla uczniów, nauczycieli chemii i studentów chemii. W 1998 roku wypromował doktorat z dydaktyki chemii na Wydziale Chemii Uniwersytetu Gdańskiego. Jest promotorem 72 prac magisterskich z zakresu dydaktyki chemii. Współpracuje z placówkami doskonalenia nauczycieli chemii w całym kraju, m. innymi w ramach stopni specjalizacji zawodowej, prowadząc zajęcia na konferencjach metodycznych, studiach podyplomowych, kursach i warsztatach dla nauczycieli chemii. Jest recenzentem i opiniodawcą prac naukowych i wydawnictw dla większości ośrodków akademickich zajmujących się dydaktyką chemii.Zawsze niezwykle wymagający wobec siebie, doskonale zorganizowany, kompetentny i uczynny jest dla współpracowników i studentów, przyszłych nauczycieli chemii, żywym wzorem PRAWDZIWEGO NAUCZYCIELA CHEMII.     *Geselschaft für Didaktik der Chem,ie und Phisik (GDCP), ** Gesellschaft Deutscher Chemiker (GDCh) .

Wybrane publikacje:

  • Z. Matysik, R. Piosik (praca zbiorowa),"Metodyka nauczania chemii", Rozdział pt.: "Pracownia chemiczna, jej organizacja, zaopatrzenie i wykorzystanie", Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa, 1970, s.254-318
  • R. Piosik (praca zbiorowa),"Nowoczesny podręcznik, problemy propozycje, badania", Rozdział pt. "Efektywność programowanego podręcznika chemii", Polska Akademia Nauk, Ossolineum, Wrocław, 1976, s.209-226
  • R.Piosik (praca zbiorowa),"Handbuch der Experimentellen Chemie, Sekundarbereich II, Band 6: Elektrochemie", Aulis Uerlag & CO KG, Koln, 1994, s.387-401
  • R. Piosik (praca zbiorowa), "Dydaktyka chemii", Rozdział" pt.: "Wybrane zagadnienia nauczania chemii", Wydawnictwo Naukowe UAM w Poznaniu, Poznań, 2002, Wydanie II, s.549-613
  •  R. Piosik, B. Karawajczyk, "Technika demonstracji i ćwiczenia laboratoryjne z metodyki nauczania chemii i ochrony środowiska", Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Wydanie II, Gdańsk, 2004, (199 stron).
  • R.Piosik,"Entdeckendes und forschendes Lernen"im Chemieunterricht unter besonderer Berücksichtigung der Hypothesenüberprüfung", Wissenschaftliche Zeitschrift, Mathematisch-Naturwissenschaftliche Reihe,Heft 2, 1990, Pädagogische Hochschule, Erfurt/Mühlhausen, s.84-92
  • R.Piosik,"Die Gestaltung und Effektiuität eines Chemie-Fernsehlehrgangs im Rahmen des Fernstudiums am Landwirtschaftstechnikum in Polen", Zur Didaktik der Physik und Chemie, Leuchtturm-Uerlag, Band 11, 1991, s.230-232
  •  R.Piosik,"Alltagsorientierung und Umweltuerhalten - Erprobung im Chemieunterricht der Sekundarstufe I in Gdańsk (Danzig)", Naturwissenschaften im Unterricht Chemie, 1, 1997, s.17-22
  • R.Piosik (praca zbiorowa),"Chemieunterricht im Spannungsfeld Gesellschaft-Chemie-Umwelt, Rozdział pt.:"Radioaktivität im Chemieunterricht", Cornelsen Uerlag, Berlin, 1998, s.319-331
  • R.Piosik,W.Jansen, "100 Jahre Chemie an der Technischen Universität Danzig", Nachrichten aus der Chemie (52), 12, 2004, s.1252-1256.
  • R.Piosik,A.Galska-Krajewska,"Modernę Gedanken aus alten Zeiten: Jan Harabaszewskis Ideen zum Chemieunterricht", CHEMKON, 1, 2006, s.. 11-13.