Teofil Czarnecki (1898-?).

Urodził się 7 kwietnia 1898 roku. Był synem Stanisława Czarneckiego. W okolicach 1924 roku nauczał w Państwowym Seminarium Nauczycielskim Męskim im. Bolesława Krzywoustego w Płocku mieszczącego się na ul. Królewskiej 20. Rok później, w 1925 roku stał się członkiem Rady Pedagogicznej Państwowego Seminarium Żeńskiego im. Zofii Bukowieckiej w Płocku, znajdującego się przy ul. Kolegialnej 19. W tym okresie opublikował artykuł „W jaki sposób wprowadzam wzory chemiczne”na łamach czasopisma „Fizyka i chemia w szkole”. Już w tym artykule Teofil Czarnecki zwraca szczególny nacisk na nowy sposób nauczania chemii nazwany przez niego nauczaniem doświadczalno-indukcyjnym, którego podstawą jest samodzielna praca ucznia oraz wprowadzanie nowych wiadomości poprzez przeprowadzanie doświadczeń i wysnuwanie wniosków. W okolicach 1935 roku przeprowadził się do Białegostoku, gdzie nauczał w Państwowym Seminarium Nauczycielskim im. Króla Zygmunta Augusta mieszczącym się przy ulicy Mickiewicza 2. Dalej kontynuował swoje badania dydaktyczne, których wyniki wzbogacone własnymi przemyśleniami publikował na łamach tego samego czasopisma. Na przełomie lat 1935-1936  wydał trzy artykuły. W „Atomistyka i wzory chemiczne w klasie III gimnazjum” poddał krytyce program nauczania chemii, który jego zdaniem nie spełniał zasady stopniowania trudności. Jego zdaniem II część programu nauczania zawierająca zagadnienia atomistyki była dla uczniów najtrudniejsza. Podał kilka przykładów prowadzenia lekcji tak, aby uczeń w jak największym stopniu przyswoił najtrudniejszy dla niego materiał. Jednak Teofil Czarnecki nie ograniczał się jedynie do publikowania wyników swoich badań dydaktycznych, ale i konturowania ulepszonych urządzeń niezbędnych do przeprowadzenia niektórych tematów lekcji. Przykładem jest zaprojektowana przez niego szkolna prądnica, której produkcji fabrycznej podjęła się firma „Inż. E. Romer we Lwowie’. Dodatkowo w artykule „Szkolny typ prądnicy” podaje przykłady doświadczeń, które można było przeprowadzić na lekcji z użyciem tego typu prądnicy. Teofil Czarnecki z zamiłowaniem oddawał się lekturze ówczesnych artykułów z dziedziny chemii. Po przeczytaniu stwierdzenia J. Piskorskiego w artykule „Próba realizacji programu chemii w klasie III gimnazjum”, że nie udało się autorowi znaleźć łatwego sposobu redukcji tlenku żelazowego węglem natychmiast podjął się próby rozwiązania tego problemu. Wyniki swoich działań podał w artykule „Otrzymywanie żelaza z tlenków przy pomocy węgla”. Około 1937 roku zmienił po raz kolejny swoje miejsce pracy. Od tego czasu nauczał w  Państwowym Liceum i Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Wilnie na ulicy  Dominikańskiej 3/5 naprzeciwko kościoła Ducha Świętego. W tym okresie wydał trzy artykuły naukowe: „Praktyczna opornica”, „Doświadczenia z falami na wodzie”, „Analiza powietrza w szkole powszechnej” oraz „Doświadczenia nad promieniowaniem”(mylnie przy artykule widnieje imię i nazwisko Teofila Czarnockiego) Wszystkie artykuły zostały wydane na łamach czasopisma „Fizyka i chemia w szkole”. Zawierają one przykłady doświadczeń możliwych do przeprowadzenia w szkole, a „Praktyczna opornica” zawiera opis urządzenia wykorzystywanego na lekcji, której produkcji podjęła się firma T. Jakubowskiego z Wilna. Kariera dydaktyczna oraz naukowa Teofila Czarneckiego została przerwana przez wybuch wojny w 1939 roku. Brał udział w Kampanii Wrześniowej podczas której stał się jeńcem wojennym i został umieszczony w obozie  w Griazowcu. Na liście internowanych figuruje jako podporucznik rezerwy Teofil Czarnecki. Niestety dalsze jego losy nie są znane. Najprawdopodobniej nie przeżył pobytu w obozie.

          Opracowanie: Paulina Burkiet

Bibliografia:

1. Czarnecki T. 1928. W jaki sposób wprowadzam wzory chemiczne. Fizyka i chemia w szkole.  T. II
2. Czarnecki T. 1935. Otrzymywanie żelaza z tlenków przy pomocy węgla. Fizyka i chemia w szkole. 1 T. VII
3. Czarnecki T. 1936. Atomistyka i wzory chemiczne w klasie III gimnazjum. Fizyka i chemia w szkole. 3(15) T. VII
4. Czarnecki T. 1936. Szkolny typ prądnicy. Fizyka i chemia w szkole. 3(15) T. VII
5. Czarnecki T. 1938. Praktyczna opornica. Fizyka i chemia w szkole. 1(25)  T. X
6. Czarnecki T. 1939. Doświadczenia z falami na wodzie. Fizyka i chemia w szkole. 2(26) T. X
7. Czarnecki T. 1939. Analiza powietrza w szkole powszechnej. Fizyka i chemia w szkole.  T. X
8. Czarnecki T. 1939. Doświadczenia nad promieniowaniem cieplnym. Fizyka i chemia w szkole. 4(28) T. X